Άραγε η απιστία σημαίνει πάντα οριστική ρήξη ή μπορεί να γίνει ευκαιρία για μια νέα αρχή; Χρησιμεύει και πότε η ομολογία της; Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουμε για να ξεπεράσουμε αυτή την τραυματική, το δίχως άλλο, εμπειρία;
Ένα στα δύο ζευγάρια κάποια στιγμή θα αντιμετωπίσει ζήτημα απιστίας. Είναι χρήσιμο λοιπόν να μπορεί να το αντιμετωπίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ώστε να βγει ο καθένας κερδισμένος από αυτή τη διαδικασία. Ας βάλουμε λοιπόν την απιστία στο μικροσκόπιο κι ας μάθουμε κάτι περισσότερο γι αυτήν!
Είναι ταμπού;
«Κάθε ζευγάρι μπορεί να έχει μια διαφορετική άποψη περί σχέσεων και σεξ, άρα και περί απιστίας»,
μας εξηγεί η κ. Τζίνα Χονδρού, κλινική ψυχολόγος και σύμβουλος οικογένειας.
«Σε κάποια ζευγάρια, για παράδειγμα, μπορεί να είναι αποδεκτή, γιατί υπάρχει πιο ανοιχτή ερωτική ζωή. Η κουλτούρα του ζευγαριού λοιπόν είναι πολύ σημαντική, όπως και η κουλτούρα της κοινωνίας γενικότερα, που ενθαρρύνει ή αποθαρρύνει την κλειστή ή ανοιχτή επικοινωνία μέσα στο ζευγάρι. Η δική μας κοινωνική κουλτούρα είναι περισσότερο κλειστή, έτσι η απιστία είναι θέμα ταμπού, δεν συζητιέται. Υπάρχει μεγάλος φόβος ότι αν συμβεί, σημαίνει αυτόματα απόρριψη του συντρόφου, οριστική ρήξη.
Υπάρχει και ο μύθος ότι συμβαίνει μόνο σε ζευγάρια που έχουν προβλήματα. Μπορεί να συμβεί και σε ζευγάρια που είναι καλά μαζί. Όσο πιο πολύ εμπιστεύεσαι το σύντροφό σου, όσο πιο ανυποψίαστος είναι κάποιος μέσα σε μια σχέση που θεωρείται καλή και ανακαλύπτει ότι ο άλλος τον απατά, τόσο πιο πολύ καταρρέει μετά. Έτσι, το ευτυχισμένο ζευγάρι υποφέρει, μ αυτή την έννοια, περισσότερο, γιατί το δυστυχισμένο, προβληματικό ζευγάρι είχε ήδη ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά».
Γιατί δεν είμαστε πιστοί;
Προφανώς ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Μια κοινή αιτία που αναγνωρίζει η ψυχανάλυση είναι μια καθήλωση στα αναπτυξιακά στάδια του παιδιού και φυσικά στη σχέση του με τη μητέρα. Από εκεί και πέρα κάθε περίπτωση απιστίας έχει τα δικά της! Μπορούμε όμως να απαριθμήσουμε ενδεικτικά αιτίες που έχουν καταγραφεί και κατηγοριοποιηθεί:
«Κατ αρχάς σε μερικά ζευγάρια η σχέση είναι τόσο αποξενωμένη πια, που η απιστία είναι το κερασάκι στην τούρτα, πριν αποφασίσουν να αποχωρήσουν οριστικά από το γάμο»,
εξηγεί η κ. Χονδρού.
«Σε άλλες περιπτώσεις έχουμε προβλήματα αυτοεκτίμησης του ατόμου που εμπλέκεται σε τέτοιες ιστορίες, μπορεί να είναι εθισμός στο σεξ ή στις σχέσεις, στον έρωτα. Εκεί συνήθως πρόκειται για πολλαπλές και επαναλαμβανόμενες εξωσυζυγικές σχέσεις, στις οποίες αποζητά με ψυχαναγκαστικό τρόπο τη συναισθηματική και σεξουαλική συνεύρεση, η οποία λειτουργεί και ως αγχολυτικό. Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο σύντροφος δεν του δίνει αυτοβεβαίωση, απλώς έχει πολύ μεγάλη ανάγκη και δεν του φτάνει!
Επίσης, κλασική περίπτωση, τα προβλήματα μέσα στο γάμο. Για παράδειγμα, δεν παίρνουν αρκετή στοργή από το σύντροφο, όση θα ήθελαν, ή υπάρχουν συνεχείς συγκρούσεις, έλλειψη επικοινωνίας. Συναντάμε πολύ συχνά ζευγάρια που ύστερα από πέντε-δέκα χρόνια γάμου δεν επικοινωνούν, δεν γνωρίζουν καλά ο ένας τον άλλον. Το ζήτημα είναι αν επικοινωνούσαν πριν και η επικοινωνία χάθηκε εξαιτίας σημαντικών αλλαγών στη ζωή τους, π.χ. η γέννηση ενός παιδιού, η αποχώρηση των παιδιών από το σπίτι, μια ξαφνική ανεργία κ.λπ. Όταν η σχέση των συντρόφων χαρακτηρίζεται γενικά καλή, αυτός που εμπλέκεται συναισθηματικά με ένα τρίτο πρόσωπο δείχνει ότι έχει άλυτα δικά του ζητήματα. Ή ότι η σχέση έχει έλλειψη συναισθηματικής κάλυψης. Το σημαντικό είναι να μην ξεχνάμε ότι οι αιτίες αφορούν και τα ευτυχισμένα και τα δυστυχισμένα ζευγάρια. Η απιστία, μ άλλα λόγια, μπορεί να μας αφορά όλους».
Και μετά τι γίνεται;
«Στη θεραπεία ζεύγους, εφόσον αποκαλυφθεί η απιστία, η πρώτη φάση είναι αυτή της απόφασης, πρέπει να αποφασίσουν αν θέλουν να συνεχίσουν μαζί ή όχι»,
υπογραμμίζει η κ. Χονδρού.
«Ή, αν δεν ξέρουν, τι θέλουν τελικά. Η δεύτερη φάση είναι να αποφασίσουν ότι από εδώ και στο εξής θα είναι πιο ειλικρινείς, όσο κι αν πονάει αυτό, θα αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του για τον εαυτό του και τη σχέση, θα ανεχτούν τη δυσπιστία που υπάρχει για ένα διάστημα μέσα στη σχέση, θα θρηνήσουν για την απώλεια μόνοι τους, αν έχουν απατήσει, θα πάψουν να είναι θύματα και μάρτυρες, αν έχουν απατηθεί, και θα αποφασίσουν να περάσουν στη φάση του επαναπροσδιορισμού και της ανανέωσης της σχέσης, δηλαδή στη συναισθηματική επούλωση».
Πιο δύσκολα είναι τα πράγματα γι αυτόν που έχει απατηθεί:
«Πρώτα απ όλα πρέπει να παραμείνει ψύχραιμος. Να ρωτήσει να μάθει για την εξωσυζυγική σχέση. Μπορεί να είναι πολύ τραυματικό τη στιγμή που το ακούς, αλλά μετά νιώθεις μια ανακούφιση, ότι πλέον γνωρίζω κι ότι ξαναμπαίνει η σχέση σε μια πορεία ειλικρίνειας. Να μην αμφισβητεί συνεχώς το σύντροφό του από εκεί και πέρα και κυρίως να δημιουργεί ένα ήρεμο κλίμα μέσα στη σχέση. Κι αν η απιστία δεν έχει αποκαλυφθεί, αλλά την υποψιάζεται, εκεί είναι δέκα φορές πιο χρήσιμη η συμβουλή κρατήστε την ψυχραιμία σας και δημιουργήστε το ιδανικότερο κλίμα μέσα στο σπίτι, όσο δύσκολο κι αν είναι! με την προϋπόθεση πάντα ότι θέλουμε να διατηρήσουμε τη σχέση. Φυσικά είναι χρήσιμο να σκεφτούμε και να ξεκαθαρίσουμε για ποιους λόγους θέλουμε να διατηρήσουμε αυτή τη σχέση! Και να την επαναπροσδιορίσουμε».
Πώς, όμως, δημιουργεί κανείς ήρεμο κλίμα σε τέτοια περίπτωση; Φροντίζοντας πρώτα απ όλα τον εαυτό μας, δίνοντάς του χρόνο να εκφραστεί, δίνοντάς του ευκαιρίες να κάνει πράγματα γι αυτόν, χωρίς να τον φορτώνουμε ενοχές και ευθύνες που δεν έχει.
Αν τώρα η σχέση έχει τελειώσει, πάλι είναι σημαντικό να δώσουμε στον εαυτό μας τον απαραίτητο χρόνο να πενθήσει την απώλεια, να συνειδητοποιήσει τι και γιατί συνέβη, να ζητήσει βοήθεια, όταν τη χρειάζεται, ώστε σιγά σιγά να συνειδητοποιήσει ότι όλα, αν τα διαχειριστούμε σωστά, μπορούν να μας οδηγήσουν σε κάτι καλύτερο και πιο ουσιαστικό.
Στο γραφείο του δικηγόρου!
Τι γίνεται όταν η απιστία δείχνει το δρόμο για το δικηγορικό γραφείο; Η κ. Χαρούλα Κωσταντινίδου, δικηγόρος, ειδική σε θέματα οικογενειακού δικαίου, μας μίλησε για την πολύχρονη εμπειρία της πάνω στο θέμα: «Τις περισσότερες φορές υπάρχει βαθύτερος λόγος που κάτι δεν πάει καλά στο ζευγάρι. Όμως για να φτάσεις στο στάδιο του διαζυγίου, συνήθως έχει εξασφαλιστεί ένα τρίτο πρόσωπο. Οι πελάτες δεν το αποκαλύπτουν, νιώθουν άσχημα. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων εμείς ρωτάμε: μήπως υπάρχει και κάποια σχέση;. Σχεδόν σε κάθε περίπτωση η ομολογία πάει πακέτο με τη μετάθεση της ευθύνης στον απατημένο σύζυγο. Πολύ σπάνια θα πει κάποιος είχα έναν άριστο σύζυγο, αλλά εγώ για δικούς μου λόγους έφτιαξα μια νέα σχέση. Κι αυτό συμβαίνει και στα δυο φύλα όταν απιστούν. Το ποσοστό των γυναικών που ζητούν διαζύγιο σήμερα θα έλεγα ότι είναι λίγο μεγαλύτερο από των αντρών. Ο άντρας πιο δύσκολα θα αφήσει το γάμο, προσπαθεί συνήθως να συνδυάσει την οικογένεια με την εξωσυζυγική σχέση. Κάποιες φορές και με τις γυναίκες συμβαίνει αυτό, αλλά συνήθως η γυναίκα αντιδρά πιο έντονα συναισθηματικά».
Έχω παράπονα
«Όταν κάποιος μου λέει έχω παράπονα, ξέρω πια περίπου τι θα ακούσω. Μια κατηγορία αντρών θα πει μου φέρεται αδιάφορα, απαξιωτικά, δεν ενδιαφέρεται για τις δουλειές του σπιτιού και δίνει προτεραιότητες σε άλλα ενδιαφέροντα. Υπάρχουν, δηλαδή, ακόμη πολλοί που δεν εκτιμούν το γεγονός ότι η γυναίκα τους θέλει να αναπτυχθεί ως προσωπικότητα το σημαντικό γι αυτούς είναι να είναι το σπίτι στην εντέλεια! Άλλοι, λιγότερο συχνά, θα κατηγορήσουν τη γυναίκα τους για υπερβολική φροντίδα, ότι παραείναι αφοσιωμένη και εξυπηρετική! Επίσης, υπάρχει και μεγάλη ανάγκη για αγάπη, εκδήλωση τρυφερότητας. Πολλά ζευγάρια πια μιλούν για τάσεις απομόνωσης, κι αυτό είναι παράπονο κυρίως από τις γυναίκες. Τέλος, ακούω και για ζηλοτυπία, αλλά συνήθως φαίνεται από την κουβέντα ότι δεν είναι τυχαίο. Αναπτύσσεται στη βάσιμη υποψία ότι ο/η σύζυγος έχει ήδη δημιουργήσει άλλη σχέση».
Και η απιστία έχει φύλο!
«Διακρίνουμε δυο κατηγορίες απιστίας: τη σεξουαλική σχέση και τη συναισθηματική εμπλοκή»,
συνεχίζει η κ. Χονδρού.
«Η συναισθηματική εμπλοκή συνήθως συνδυάζεται με μια αποκλειστική εξωσυζυγική σχέση, αλλά όχι πάντα. Οι γιαγιάδες μας προτιμούσαν τις πολλαπλές σχέσεις για τους άντρες τους, γιατί δεν υπήρχε ο κίνδυνος της συναισθηματικής εμπλοκής, που είναι πιο καταστροφική για την υπάρχουσα σχέση. Για τους άντρες είναι πιο συχνή η σεξουαλική απιστία, ενώ για τις γυναίκες η συναισθηματική η πιο καταστροφική!
Συνήθως οι άντρες δεν θέλουν να χωρίσουν και να χαλάσουν την υπάρχουσα σχέση. Αυτό προφανώς έχει να κάνει και με τη γενικότερη κουλτούρα των φύλων στις δικές μας νότιες κοινωνίες, όπου οι άντρες μέσα σε ένα γάμο έχουν τη βολή τους. Έτσι, είναι πιο ρεαλιστές, ώστε να μην εξιδανικεύουν τόσο εύκολα μια κατάσταση εξωσυζυγική, με την οποία δεν έχουν τη φθορά της καθημερινότητας. Οι άντρες που παρατούν τα πάντα είναι άνθρωποι που πιέστηκαν για κάποιους λόγους στο γάμο τους, δεν ήταν ώριμη επιλογή. Οι γυναίκες μοιάζουν λιγότερο ρεαλίστριες σε αυτό το θέμα, έχουν την τάση να εξιδανικεύουν καταστάσεις.
Στις μέρες μας πάντως άντρες και γυναίκες απατούν εξίσου, από τα πρώτα χρόνια κιόλας του γάμου! Όσον αφορά το θέμα της ομολογίας της απιστίας, πιστεύω ότι δεν είναι αναγκαία, ιδιαίτερα σε κοντινό χρονικό διάστημα από το συμβάν και ειδικά αν ο σύντροφος δεν το έχει αντιληφθεί και δεν σκοπεύει αυτός που απάτησε να χαλάσει το γάμο του. Ακόμη όμως και να θέλουμε να χωρίσουμε, δεν έχει καμία χρησιμότητα. Δεν υπάρχει λόγος να καταστρέψουμε την αυτοεκτίμηση του συντρόφου. Η απιστία ήταν δική μας επιλογή και δική μας ευθύνη. Δεν είναι σωστό λέγοντάς το να μεταθέσουμε την ευθύνη στον άλλον».
Από την Κατερίνα Μαγγανά
Πηγή: womenonly.gr
