Νιώστε καλύτερα με την μέθοδο S.P.E.A.K.
Πολλές φορές δυσκολευόμαστε να κινητοποιηθούμε και να ξεκινήσουμε μια διαδικασία αλλαγής, ιδιαίτερα σε περιόδους όπου η διάθεση μας είναι πεσμένη. Οποτεδήποτε έχουμε είτε δυσάρεστα συναισθήματα, είτε μια διαταραχή διάθεσης, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αναλάβουμε δράση, να διατηρήσουμε μια προσπάθεια και να έχουμε κάποιο συγκεκριμένο κι ενθαρρυντικό αποτέλεσμα.
Γι’ αυτό προτείνεται η προσέγγιση S.P.E.A.K. ως ένα καλό ξεκίνημα ή συμπλήρωμα της ψυχοθεραπείας ή και ως μέθοδος αυτοβοήθειας. Η μέθοδος αυτή έχει γνωσιακή-συμπεριφοριστική προέλευση και είναι κατάλληλη για όλους, ιδίως όμως για άτομα που βίωσαν πρόσφατα τραύμα ή απώλεια, που έχουν έντονα συναισθήματα θλίψης-απελπισίας ή διάφορες μορφές κατάθλιψης.
Το S της μεθόδου αυτής, προέρχεται από τη λέξη Schedule = Πρόγραμμα.
Πάρα πολλές έρευνες επιβεβαιώνουν ότι τα συμπτώματα βελτιώνονται, εάν η ημέρα μας είναι οργανωμένη, αν υπάρχει μια συγκεκριμένη δομή στην καθημερινότητα. Το πνεύμα διατηρείται σε εγρήγορση και το σώμα συνηθίζει να κινείται. Βοηθά στην απόσπαση της προσοχής, στην επίτευξη στόχων και την αίσθηση ότι ανακτάμε τον έλεγχο (κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για φάσεις που αισθανόμαστε «αβοήθητοι»).
Το P είναι για Pleasure = Ευχαρίστηση.
Χρειάζεται να εντάξουμε στο πρόγραμμα μας αρκετές ευχάριστες δραστηριότητες. Αυτές μπορεί να είναι οτιδήποτε είναι πιθανό να μας αρέσει ή το έχουμε συνδυάσει με θετικά συναισθήματα. Είναι βέβαια κατανοητό κι αναμενόμενο πως αρχικά δεν θα νιώθουμε μεγάλη χαρά, ούτε θα είναι εύκολο να σπρώξουμε τον εαυτό μας να ξεκινήσει. Στην πορεία όμως θα νιώθουμε λιγότερο κουρασμένοι, θα σκεφτόμαστε πιο καθαρά και θα αρχίσει να υπάρχει στόχος, νόημα και θετικά συναισθήματα.
Το Ε σημαίνει Exercise = Άσκηση.
Μια από τις ευχάριστες δραστηριότητες που θα βάλουμε στο πρόγραμμα μας, μπορεί να είναι και οποιαδήποτε μορφή σωματικής άσκησης. Δεν χρειάζεται να είναι εντατική γυμναστική, αλλά και οποιαδήποτε σωματική εργασία μέσα ή έξω από το σπίτι, ή μπορούμε απλά να περπατήσουμε, είτε για βόλτα, είτε με κάποιο σκοπό. Η άσκηση χρειάζεται να είναι χαμηλής έντασης και μακράς διάρκειας (περίπου μισή ώρα ή παραπάνω), ώστε να διευκολύνει την υγιή λειτουργία του νευρομυϊκού μας συστήματος και να προάγει μακροπρόθεσμα την ισορροπία στον οργανισμό.
Το Α αναφέρεται σε Assertiveness = Διεκδικητικότητα.
Η διεκδικητική συμπεριφορά συνίσταται στο να ζητάμε αυτά που επιθυμούμε, χωρίς να γινόμαστε επιθετικοί, χειριστικοί, ή αμυντικοί. Βοηθά όχι μόνο στο να έχουμε καλύτερη επικοινωνία και καλύτερα αποτελέσματα, αλλά και να νιώσουμε καλύτερα, ότι είμαστε εντάξει απέναντι στον εαυτό μας και τους άλλους, να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθηση και να μη χάσουμε το δίκιο μας.
Και τέλος το Κ μας λέει για Kindness = Καλοσύνη.
Η καλοσύνη αναφέρεται κυρίως σε θετικές σκέψεις για τον εαυτό μας. Τα άτομα με πεσμένη διάθεση είναι συνήθως αυστηροί κριτές του εαυτού τους, αλλά και των άλλων. Είναι καλό να προσπαθήσουμε να είμαστε πιο επιεικείς και λιγότερο απόλυτοι, να μην κατηγορούμε τον εαυτό μας, να αναγνωρίσουμε τις ανάγκες μας, να μην αναλαμβάνουμε παραπάνω ευθύνες απ όσες πράγματι έχουμε, να μην τρέφουμε αρνητικά συναισθήματα και χαρακτηρισμούς για εμάς ή άλλους.
Στην ουσία λοιπόν, η μέθοδος S.P.E.A.K. μας δείχνει 5 τρόπους με τους οποίους θα προσπεράσουμε τα αρνητικά συναισθήματα και θα αναπτύξουμε θετικά χαρακτηριστικά και καλύτερη διάθεση.
Όλα τα παραπάνω μπορούμε να τα εφαρμόσουμε με τη βοήθεια του θεραπευτή και μπορούν να αποτελέσουν έναν άξονα οργάνωσης κάποιων συνεδριών. Επίσης μπορούμε να τα κάνουμε παράλληλα ή συμπληρωματικά σε οποιαδήποτε φαρμακευτική ή άλλη θεραπευτική – συμβουλευτική διαδικασία.
© ΤΖΙΝΑ ΧΟΝΔΡΟΥ, Μ.Sc.
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
Δημοσιεύτηκε στην πύλη της Ψυχολογίας, e-psychology.gr.