Τζίνα Χονδρού - Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια -Psychologyhealth.gr

Τζίνα Χονδρού, M.Sc.
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια

Είναι άραγε Κατάθλιψη;

Για να βεβαιωθεί κανείς ότι πράγματι υπάρχει κατάθλιψη χρειάζεται:

 

 

 

1.  Να αποκλείσει

 

Άλλα προβλήματα υγείας (π.χ. αναιμία, έλλειψη κάποιων βιταμινών-στοιχείων), χρόνιοι πόνοι ή χρόνια κόπωση, παρενέργειες τυχόν φαρμακευτικής αγωγής (π.χ για καρδιά, πίεση, χοληστερίνη, ορμονικές θεραπείες).  Βέβαια μερικά φάρμακα απλά χειροτερεύουν μια προϋπάρχουσα κατάθλιψη. 


-  Σε μεγαλύτερες ηλικίες, την περίπτωση άνοιας ή άλλων νευρολογικών παθήσεων που ξεκινούν πολύ ύπουλα και συχνά μοιάζουν με κατάθλιψη.  Μια διαφορά είναι ότι σε αυτές τις περιπτώσεις το άτομο έχει θέματα με την πρόσφατη-βραχυπρόθεσμη μνήμη, με το γράψιμο, την ομιλία ή την κίνηση και τα αντιμετωπίζει με απάθεια.  Ενώ το άτομο που έχει κατάθλιψη ανησυχεί και στενοχωριέται που δεν θυμάται.  Πάντως αν υπάρχει ιστορικό στην οικογένεια, μια προληπτική επίσκεψη σε νευρολόγο δεν κάνει κακό.

 

2.  Να διαφοροποιήσει (διαφορική διάγνωση) από άλλες ψυχολογικές διαταραχές ή να εντοπίσει τυχόν συννοσηρότητα.

 

3.  Να συνυπολογίσει

  • Τυχόν χρόνια προβλήματα υγείας (π.χ. διαβήτης, θυρεοειδής, αυτοάνοσα)
  • Πρόσφατες απώλειες-πένθος, τραυματικά γεγονότα
  • Πρακτικά προβλήματα / αλλαγές της καθημερινότητας, π.χ. οικονομικά
  • Πρόσφατες αλλαγές στο κοινωνικό δίκτυο του ατόμου ή προβλήματα των οικείων

Όλα αυτά δημιουργούν άγχος και φόβους που επιδεινώνουν την κατάσταση.

 

4.  Να εξετάσει χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και τρόπου σκέψης

- π.χ. τελειομανία, εξιδανικεύσεις, μη ρεαλιστικές προσδοκίες, εξαρτητικές τάσεις

 

5.  Να δει προσεκτικά τα συμπτώματα και αν πράγματι υπάρχουν στο μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας, σχεδόν κάθε ημέρα, για συνεχόμενο χρονικό διάστημα.

 

Βασικό σύμπτωμα είναι η έλλειψη ευχαρίστησης-ενδιαφέροντος και / ή η καταθλιπτική διάθεση (π.χ. αδιαφορία για συνήθως απολαυστικές δραστηριότητες ή αδυναμία ενθουσιασμού/θετικής συναισθηματικής αντίδρασης σε συνήθως ευχάριστα γεγονότα, απόσυρση από κοινωνικές σχέσεις, συχνή θλίψη, ξεσπάσματα με κλάμα, μείωση κινήτρων, συναίσθημα απελπισίας, μοναξιάς, συχνό άγχος-στενόχωρες σκέψεις).

 

Αν υπάρχει τουλάχιστον ένα από τα δύο παραπάνω βασικά συμπτώματα, χρειάζεται να υπάρχουν και τουλάχιστον 4 από τα παρακάτω για σοβαρή κατάθλιψη, λιγότερα για πιο ήπιες μορφές:

 

1. αλλαγές όρεξης-βάρους-λίμπιντο,

2. διαταραχές ύπνου (π.χ. αϋπνίες ή υπνηλία, καθώς και πολύ πρωινό ξύπνημα, νωρίτερα δηλαδή απ’ όσο χρειάζεται π.χ. για δουλειά),

3. εύκολη κούραση ή έλλειψη ενέργειας ή μειωμένη δραστηριότητα,

4. πιο αργές κινήσεις-σκέψεις-αντιδράσεις ή αντίθετα νευρικότητα, ευερεθιστότητα, υπερευαισθησία

5. μειωμένη ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης, προσοχής, ή απόδοσης ή αναποφασιστικότητα-αναβλητικότητα ή πολλές σκέψεις χωρίς δράση, ή νοερή επανάληψη-εμμονή σε παρελθοντικά γεγονότα ή δυσάρεστες σκέψεις,

6. συναίσθημα ότι όλα ίδια είναι, ότι τίποτα δεν έχει αξία, αρνητισμός, απαισιοδοξία, δυσπιστία, ηττοπάθεια, χαμηλή αυτοπεποίθηση-αυτοεκτίμηση ή ενοχές,

7. σκέψεις σχετικές με θάνατο κι αυτοκτονία ή αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές άμεσα ή έμμεσα, π.χ. σε θέματα υγείας, σχέσεων, εργασίας.

 

 

Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι το άτομο με κατάθλιψη δεν χαίρεται καθόλου ή δεν είναι λειτουργικό στην καθημερινότητα ή δεν γνωρίζει ποιο είναι το λογικό. 

 

Μπορεί για παράδειγμα να δείξει ενδιαφέρον για κάτι καινούργιο, αλλά να το χάσει γρήγορα, να απογοητεύεται εύκολα, να δυσκολεύεται να επενδύσει σε προϋπάρχουσες στενές σχέσεις. 

 

Μπορεί να εκτιμά και να αξιολογεί λογικά, αλλά εγκαταλείπει την προσπάθεια, νιώθει εύκολα κούραση, πίεση. 

 

Ή μπορεί να μοιάζει αφοσιωμένο σε δραστηριότητες-υποχρεώσεις, να λέει πως ‘όλα θα γίνουν’ αλλά μέσα του να μη νιώθει καλά και να βασανίζεται. 

 

Ή μπορεί να δίνει συμβουλές για βελτίωση της διάθεσης που όμως τελικά δεν εφαρμόζει.

 

 

Γενικά, ενώ χοντρικά όλοι μπορούμε να καταλάβουμε αν κάποιος μοιάζει να έχει κατάθλιψη, για τη σωστή αξιολόγηση και κατάλληλη θεραπεία χρειάζεται η συνδρομή ειδικού.

 

© ΤΖΙΝΑ ΧΟΝΔΡΟΥ, Μ.Sc.

ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.
ΕΝΤΑΞΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ