Κατάθλιψη: εισαγωγή, αιτίες, μύθοι |  23/02/2015

Τι είναι η κατάθλιψη;

Μία διαταραχή της διάθεσης που επηρεάζει τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τη συμπεριφορά.

Είναι διαφορετική από την απλή θλίψη:

Η θλίψη και η στενοχώρια είναι αναμενόμενα συναισθήματα μετά από οποιαδήποτε απώλεια (π.χ. θάνατος αγαπημένου προσώπου, χωρισμός, απόλυση κλπ).  Συχνά οι άνθρωποι περιγράφουν μια τέτοια συναισθηματική αντίδραση σε στρεσογόνα γεγονότα ως ‘κατάθλιψη’.  Η κατάθλιψη όμως ως διαταραχή διαρκεί μήνες ή και χρόνια (σε αντίθεση με την απλή θλίψη που μειώνεται σε ένταση με το πέρασμα του χρόνου) και επηρεάζει σημαντικά την καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου.

Συχνότητα

• Είναι πολύ συνηθισμένη διαταραχή καθώς 1 στους 10 ενήλικες κάθε χρόνο πάσχει από κατάθλιψη. 
• Σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι πιθανό να πάσχει από κατάθλιψη το 2.3-3.2% των ανδρών και το 4.5-9.3% των γυναικών.
• Κατά τη συνολική διάρκεια της ζωής το 7-12% των αντρών και το 20-25% των γυναικών θα διαγνωστούν με κατάθλιψη.
• Οι γυναίκες ηλικίας 25-44 είναι πιο επιρρεπείς στην κατάθλιψη.
• Το 20-40% των πασχόντων από διάφορα οργανικά προβλήματα υγείας θα εκδηλώσουν και κατάθλιψη.
• Οι πάσχοντες από καρκίνο αναπτύσσουν κατάθλιψη σε ποσοστό 15-25%, ενώ μπορεί να είναι και παρενέργεια αντικαρκινικών φαρμάκων.

Αιτίες κατάθλιψης

1) Οικογενειακό ιστορικό και κληρονομικότητα

– Αυξάνεται ο κίνδυνος αν στενοί συγγενείς πάσχουν επίσης.
– Οι διαταραχές στη συγκέντρωση ορισμένων χημικών του εγκεφάλου προδιαθέτουν επίσης σε κατάθλιψη.

2) Σημαντικές αλλαγές στη ζωή
– Μπορεί να έχει ως αφετηρία σημαντικά γεγονότα της ζωής (π.χ. απώλεια, γάμος, αλλαγή κατοικίας, προαγωγή στη δουλειά, οικονομικά προβλήματα)
– Μπορεί να ακολουθήσει τη διάγνωση σοβαρών προβλημάτων υγείας, όπως έμφραγμα, εγκεφαλικό, καρκίνος.

3) Ως παρενέργεια χρήσης αλκοόλ και φαρμάκων
– Μπορεί να δημιουργηθεί η να χειροτερέψει η κατάθλιψη.

4) Άλλοι λόγοι

– Άλλα οργανικά προβλήματα (π.χ. ορμονικές διαταραχές, έλλειψη βιταμινών, εγκεφαλικές βλάβες-όγκοι κλπ).
– Περιβαλλοντικοί παράγοντες (π.χ. απώλεια, εγκατάλειψη, κακοποίηση, φτώχεια, φυσικές καταστροφές).
– Χαρακτηριστικά προσωπικότητας (π.χ. απαισιοδοξία, άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση).

5) Χωρίς κανέναν προφανή λόγο!

ΜΥΘΟΙ !

• ‘Αν έχεις καλή επικοινωνία με το σύντροφό σου δεν παθαίνεις κατάθλιψη’
• ‘Αν έχεις μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή δεν παθαίνεις κατάθλιψη’
• ‘Αν είσαι δραστήριος και επιτυχημένος επαγγελματικά δεν παθαίνεις κατάθλιψη’
• ‘Αν έχεις λύσει βιοποριστικά ζητήματα δεν παθαίνεις κατάθλιψη’
• ‘Αν έχεις καλούς φίλους δεν παθαίνεις κατάθλιψη’
• ‘Αν είσαι υγιής και με καλή εμφάνιση δεν παθαίνεις κατάθλιψη’

Κι όμως, ακόμα κι αν όλα τα παραπάνω φαίνεται να ισχύουν, μπορεί κάποιος να υποφέρει από κατάθλιψη...

© ΤΖΙΝΑ ΧΟΝΔΡΟΥ, Μ.Sc.

ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ