Συμπτώματα και Ψυχοβιολογία της Κατάθλιψης |  24/02/2015

Η κατάθλιψη ξεκινά ξαφνικά, συνήθως μετά από αλλαγές ή μια κρίση στη ζωή μας.  Είναι μια διαταραχή που μας επηρεάζει σε κάθε επίπεδο, στη σκέψη, το συναίσθημα, την καθημερινή ζωή και συμπεριφορά, τις σχέσεις μας.  Διαρκεί μήνες ή και χρόνια.  Μπορεί να συμβεί μόνο ένα καταθλιπτικό επεισόδιο στη διάρκεια της ζωής μας ή περισσότερα.

Συμπτώματα

•  Διαφέρουν από άτομο σε άτομο.
•  Οι πόνοι και το άγχος είναι τα πιο κοινά συμπτώματα.

Συνήθως οι ασθενείς με κατάθλιψη παραπονιούνται για τα σωματικά συμπτώματα.  Απευθύνονται λοιπόν αρχικά σε γιατρό.

Σε μια πρόσφατη έρευνα διαπιστώθηκε ότι τo βασικό παράπονο των καταθλιπτικών (με επίσημη διάγνωση) ήταν τα "ανεξήγητα" σωματικά συμπτώματα.

Πώς εξηγούνται τα σωματικά συμπτώματα στην κατάθλιψη;

Δεν είναι ιδέα σας οι πόνοι! 

•  Οι διαταραχές της νοραδρεναλίνης και της σεροτονίνης στον εγκέφαλο & τον νωτιαίο μυελό πιθανώς εξηγούν την αυξημένη αντίληψη πόνου.

•  Γι’ αυτό υπάρχουν και συναισθηματικά αλλά και σωματικά συμπτώματα στην κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη είναι ψυχοσωματική!

Συμπτώματα:συναισθηματικά, γνωστικά, συμπεριφορικά, σωματικά:

• Λύπη, απελπισία, απαισιοδοξία.
• Αόριστοι πόνοι και δυσφορία, πονοκέφαλος, πόνος στη μέση.
• Απώλεια ενδιαφερόντων ή ευχαρίστησης, συναίσθημα κενού, απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας & συναισθημάτων αγάπης προς συγγενικά/φιλικά πρόσωπα.
• Διαταραχές όρεξης, πρόσληψη ή απώλεια κιλών, πόνοι στο στομάχι, δυσπεψία, διάρροια ή δυσκοιλιότητα.
• Επιθυμία ή σκέψεις θανάτου, σκέψεις αυτοκτονίας ή απόπειρες.
• Διαταραχές ύπνου, πολύ πρωινό ξύπνημα, υπνηλία ή αϋπνία.
• Άγχος, ενοχές, παραμέληση ευθυνών & εξωτερικής εμφάνισης, απώλεια αυτοεκτίμησης.
• Κούραση, μειωμένη ενέργεια, αργές κινήσεις και αδράνεια.
• Μειωμένη αυτοσυγκέντρωση, προβλήματα μνήμης, σύγχυση, δυσκολία σκέψης, αναποφασιστικότητα.
• Ανεξήγητο (σε σχέση με την περίσταση) και υπερβολικό κλάμα.

Θυμηθείτε όμως πως τα συμπτώματα αυτά μπορεί να υπάρχουν και σε διάφορες άλλες διαταραχές & καταστάσεις (π.χ.διαταραχές διατροφής, διαταραχές άγχους, προβλήματα ουσιών, διαταραχές προσωπικότητας, ADHD στα παιδιά, σχιζοφρένεια, κακοποίηση, διαταραχές ύπνου, αναιμία, ενδοκρινολογικές / ορμονικές διαταραχές, άλλα προβλήματα υγείας, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, χρόνιος πόνος κ.λπ.)

Επίσης θυμηθείτε πως δεν υπάρχει μόνο η "κατάθλιψη", αλλά και άλλες διαταραχές διάθεσης, όπως η διπολική διαταραχή, αλλά και πιο ήπιες μορφές διαταραχών διάθεσης. 

Στη διπολική διαταραχή εναλλάσσονται περίοδοι μανίας και κατάθλιψης (συνήθως βαθμιαία, αλλά μπορεί και απότομα).  Μερικά συμπτώματα ‘μανίας’ μπορεί να είναι μειωμένη ανάγκη για ύπνο, υπερβολική ενέργεια και υπερδραστηριότητα, υπερβολική αυτοπεποίθηση, υπερβολική ταχύτητα σκέψης, απερίσκεπτη συμπεριφορά. 

Από την άλλη στις πιο ήπιες μορφές διαταραχών διάθεσης, υπάρχει δυσθυμία και γενικά πιο ήπια αλλά πιο χρόνια συμπτώματα.  Η καθημερινή ζωή και λειτουργικότητα είναι αρκετά ικανοποιητικές, αλλά μακροπρόθεσμα υπάρχουν αρνητικές συνέπειες στις διαπροσωπικές σχέσεις.

Για όλους αυτούς τους λόγους είναι αναγκαία η επαγγελματική διάγνωση και αντιμετώπιση.

© ΤΖΙΝΑ ΧΟΝΔΡΟΥ, Μ.Sc.

ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ